İSMEP

İSMEP (İstanbul Sismik Riskin Azaltılması ve Acil Durum Hazırlık Kapasitesinin Arttırılması Projesi)

İSMEP İstanbul'un olası deprem afetine karşı gerek yapısal anlamda güçlendirilmesi ve gerekse acil durum hazırlıklarının en üst düzeye çıkartılmasını amaçlayan ve ülkemizde uygulanan ilk risk azaltma projesidir.

İstanbul kültür, ekonomi ve sanayi merkezi olmasının yanında, coğrafi konumu, nüfusu, yerleşme alanlarının kullanımı, sosyal yapısı ve ülke ekonomisi içinde taşıdığı önem bakımından da ülkemizin en büyük metropolü olma özelliğini taşımaktadır.
Öte yandan Kuzey Anadolu Fay Hattı’na yakın konumu nedeni ile yüksek deprem riski taşıyan İstanbul’da yaşanabilecek bir depremin yüksek sayıda can kayıpları ve yaralanmalara, 50 milyar doların üzerinde ekonomik zarara, iletişim sistemleri hizmetlerinin kesintiye uğramasına, hastanelerdeki hizmetin ve eğitimin aksamasına, kültürel varlıkların zarar görmesine ve altyapı sistemlerinden kaynaklanabilecek ikincil risklerin oluşmasına sebep olabileceği; başka bir deyişle kentin sadece kendisini değil, ekonomik olarak bütün ülkeyi etkileyeceği, kent için hazırlanan afet planlarında yer almaktadır.
İstanbul Deprem Master Planı’na göre, İstanbul’da 30 yıl içinde büyük bir deprem olma olasılığı b ± 12 olarak tahmin edilmektedir. Jeolojik Tehlikeler Uluslararası Organizasyonu’nun (GeoHazards International - GHI), Birleşmiş Milletler (United Nations - UN) desteğiyle yaptığı araştırmaya göre ise İstanbul, dünyada en yüksek deprem riskine sahip üç şehirden biri olarak değerlendirilmiştir.
1999 Marmara Depremleri’nde yaşanan büyük kayıplar Türkiye için bir milat olmuş, İstanbul’da meydana gelecek bir afetin neden olabileceği zararları engellemenin önemini gözler önüne sermiştir.
Bu vizyon ile, olası bir depremin tüm zararlarını azaltmak ve İstanbul’u afetlere hazırlamak için uluslararası gelişmeler doğrultusunda hayata geçirilen uygulamalarda önemli mesafeler kat edilmiştir.

İstanbul’un ve İstanbul halkının, deprem başta olmak üzere yaşanabilecek tüm afetlere karşı hazırlıklı olmasını sağlamak amacıyla hayata geçirilen projelerden biri ve en büyüğü de İSMEP’tir.

Proje ile afet öncesi, afet anı ve afet sonrası için gerekli olan hazırlık, zarar azaltma, müdahale ve iyileştirmeye yönelik destekleyici ve önleyici uygulamalar ele alınmaktadır.
Proje, 2006 yılından itibaren İstanbul Valiliği bünyesinde oluşturulan İstanbul Proje Koordinasyon Birimi (İPKB) tarafından yürütülmektedir. Bu anlamda ilk defa bir risk azaltma projesinin yerinden uygulanmaya başlanmış olmasının yanında İSMEP, İstanbul’da depreme bağlı olarak ortaya çıkabilecek risklerin önlenmesi ve azaltılmasına yönelik proaktif bir yaklaşım da getirmiştir.
Afet öncesi hazırlıklar, afet anında doğru davranış şekilleri ve afet sonrasında yapılması gerekenlerle insan hayatını merkezine alan İSMEP, ortaya koyduğu çok yönlü çalışmalarla, bir yandan olası bir afette yaşanabilecek can ve mal kayıplarını en aza indirmeyi hedeflerken, diğer yandan dünyanın birçok noktasında da uygulanabilir modeller ortaya koymaktadır.

Acil Durum Hazırlık Kapasitesinin Artırılması

Bu bileşen kapsamında, İstanbul’da acil durum ve afet yönetimi ile ilgili kurum ve kuruluşların meydana gelebilecek afetlere, özellikle depremlerden kaynaklanabilecek acil durumlara karşı hazırlıklı olmasını ve acil durumlara müdahale kapasitelerinin güçlendirilmesini amaçlamaktadır. Bu bileşen dahilinde aşağıda belirtilen çalışmalar gerçekleştirilecektir: Acil durum haberleşme sistemlerinin kurulması ve geliştirilmesi, Acil durum bilgi yönetim sistemlerinin kurulması ve geliştirlmesi, İstanbul Valiliğiİl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü’nün (İstanbul AFAD) kurumsal kapasitesinin arttırılması, Afet ve acil durumlarda ilk müdahaleci kurum ve kuruluşların (İstanbul Arama ve Kurtarma Birlik Müdürlüğü, İstanbul Emniyet Müdürlüğü, İl Sağlık Müdürlüğü Afetlerde Sağlık Hizmetleri Birimi, Kızılay, vb.) acil durum müdahale kapasitesinin arttırılması, Halkın afetlere ve acil durumlara karşı bilinçlendirilmesi ve eğitimi.

Öncelikli Kamu Binaları için Sismik Riskin Azaltılması

Öncelikli kamu binaları, ulusal afet çalışmalarının desteklenmesi, kültürel ve tarihi miras kapsamındaki binalara ilişkin faaliyetleri içermektedir.Bu kapsamda aşağıda belirtilen çalışmalar gerçekleştirilecektir. Okul, hastane, yurt, idari ve sosyal hizmet binalarından oluşan öncelikli kamu binalarının güçlendirilmesi veya yeniden yapılması, Ulusal Afet Çalışmalarının Desteklenmesi İstanbul’daki tarihi ve kültürel miras kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı himayesi altındaki binaların envanterinin çıkarılması ve bu kapsamda seçilen binalara ilişkin sismik risk değerlendirmesinin yapılarak güçlendirme projelerinin hazırlanması, Yeniden yapım ve yer değiştirmeye ilişkin olarak kamu arsa/arazilerinin farklı şekillerde değerlendirilebilmesi amacıyla mevcut arsa/arazi yönetimi politika ve araçlarının analiz edilmesi.

İmar ve Yapı Mevzuatının Uygulanması

İmar ve yapı mevzuatı uygulamaları açısından kurumsal ve teknik kapasitenin arttırılması ve çeşitli eğitim faaliyetlerini kapsamaktadır. Bu kapsamda aşağıda belirtilen çalışmalar gerçekleştirilecektir.

İmar mevzuatına uyumlu yapılaşmanın kamu güvenliği açısından önemi hususunda halkın bilinçlendirilmesi, Belediyelerin imar mevzuatı uygulamalarında karşılaştıkları sorunların tespit edilmesi amacıyla mevzuatın incelenmesi ve çözüm önerilerinin getirilmesi, Mühendislerin eğitimlerine ilişkin çalışmaların yürütülmesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve iki pilot belediyenin (Bağcılar ve Pendik) imar planlarını ve ruhsat süreçlerini daha etkin bir şekilde uygulamalarını desteklemek amacıyla kurumsal ve teknik kapasitelerinin arttırılması.